Anadolu Kulüpleri Eşitlik İstiyor: KOSAM’dan Türk Futboluna Adalet Çağrısı

Kalkınma Odaklı Stratejik Araştırmalar Merkezi (KOSAM), Süper Lig’deki bölgesel temsil adaletsizliği, yayın gelirlerinin dengesiz dağılımı ve yüksek deplasman maliyetlerinin Anadolu kulüpleri üzerindeki etkisini analiz eden kapsamlı bir politika raporu yayımladı. Raporda, İstanbul ve Kocaeli merkezli kulüplerin avantajlı konumda bulunduğu, Anadolu kulüplerinin ise yapısal olarak dezavantajlı durumda olduğu vurgulandı.

Nüfusun Beşte Biri, Ligin Yarısı

KOSAM verilerine göre, İstanbul ve Kocaeli illeri Türkiye nüfusunun yalnızca %20,8’ini oluştururken, 2025–2026 Süper Lig sezonunda bu iki ilden 8 kulüp mücadele edecek. Bu sayı, 18 takımlı ligde %44,4’lük bir orana denk geliyor. Bu dengesizliğin, yalnızca sportif başarıyla değil, medya gücü, sponsorluk kaynakları ve ulaşım kolaylıkları gibi saha dışı etkenlerle ilişkili olduğu belirtildi.

Anadolu Kulüplerine 50 Milyon TL’lik Deplasman Yükü

Rapora göre, Anadolu kulüpleri her sezon yaklaşık 10 bin kilometreyi aşan seyahat yapmak zorunda kalıyor. Aktarmalı uçuşlar ve konaklama ihtiyaçları nedeniyle bazı kulüplerin sezonluk deplasman maliyetleri 50 milyon TL’yi geçiyor. Bu durumun, özellikle mali yapısı zayıf olan kulüpler için saha içi rekabeti olumsuz etkilediği ifade edildi.

Yayın Gelirlerinde Coğrafi Avantaj Sistemi Bozuyor

Süper Lig yayın gelirlerinin sportif başarıya göre dağıtıldığı söylense de, KOSAM raporunda bu yapının bazı kulüpler için konumsal avantajları beraberinde getirdiği vurgulandı. İstanbul’daki kulüplerin, performansları ortalama seviyede olsa dahi medya ve sponsor erişimi bakımından daha avantajlı oldukları kaydedildi.

KOSAM’dan 6 Maddelik Yapısal Reform Önerisi

KOSAM, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) ve Kulüpler Birliği’ne hitaben 6 maddelik çözüm önerisi sundu:

Bölgesel Temsil Teşvik Sistemi: Temsil gücü düşük illerdeki kulüplere altyapı ve kurumsal gelişim desteği verilmeli.

Yayın Gelirlerine Temsil Katsayısı: Gelir dağıtımı şehir temsili ve sürdürülebilirlik gibi kriterlere göre yeniden düzenlenmeli.

Deplasman Ulaşım Fonu: Aktarmalı yolculuk yapan kulüpler için ulaşım destek fonu oluşturulmalı.

Yerel Destek Bonus Sistemi: Taraftar desteği, şehir aidiyeti gibi unsurlar finansal bonusa dönüştürülmeli.

Medya Erişiminde Denge: Prime-time yayınlarda büyük şehir takımlarına öncelik verilmemeli.

Toplu Ulaşım ve Konaklama Anlaşmaları: TFF, havayolu ve otellerle anlaşmalar yaparak maliyetleri düşürmeli.

“Türk Futbolunun Geleceği İçin Alarm Zili”

KOSAM raporunda saha dışında büyüyen eşitsizliklerin, saha içi rekabetin adil şekilde yürütülmesini imkânsız hâle getirdiği belirtildi. Bu sistemin devam etmesi hâlinde Anadolu kulüplerinin ekonomik ve sportif olarak geride kalacağı, bu nedenle acil yapısal reformların kaçınılmaz olduğu ifade edildi.

KOSAM Kimdir?

2022 yılında Konya’da kurulan Kalkınma Odaklı Stratejik Araştırmalar Merkezi (KOSAM), Konya Ticaret Odası ve Karatay Üniversitesi iş birliğinde faaliyetlerini sürdüren bağımsız bir düşünce kuruluşudur. Kurum; ekonomi, tarım, sosyal politika, sürdürülebilirlik ve spor gibi alanlarda politika üretmektedir. Haber: T. ÇAKMAK